Cây Chà Là

Chi Chà là (danh pháp khoa học: Phoenix) là một chi của khoảng 15-20 loài thực vật thuộc họ Cau (Arecaceae), có nguồn gốc trong khu vực từ quần đảo Canary kéo dài về phía đông tới miền bắc và miền trung châu Phi, đông nam châu Âu (Crete) và miền nam châu Á (từ Thổ Nhĩ Kỳ về phía đông tới miền nam Trung Quốc và Malaysia).



Thân cây đơn hoặc có chồi rễ mút và phát triển thành bụi, có chiều cao dao động từ 1–30 m. Lá hình lông chim dài từ 1–6 m. Các loài trong chi này có hoa đực và hoa cái trên các cây khác nhau và chúng thụ phấn nhờ gió. Hoa không dễ thấy có màu nâu ánh vàng và rộng khoảng 1 cm, nhưng chúng được nhóm lại thành cành hoa lớn có nhiều nhánh dễ thấy dài khoảng 30–90 cm. Quả là loại quả hạch, dài 1–7 cm, có màu vàng hay nâu đỏ hoặc tía sẫm khi chín, bên trong có một hạt.

Chà là có thân và lá giống cây dừa, nhưng lá dài hơn lá dừa (4-6m), bẹ lá có nhiều gai nhọn. Thân có thể cao đến 40m, đường kính thân từ 40-60cm, rễ có thể đi dài từ 10-15m, tán lá rộng 8m, thời gian cho trái có thể dài đến 80-90 năm. Cây chà là thích hợp trồng trên đất cát (vùng hoang mạc ở tỉnh ta), có mạch nước ngầm càng tốt, chịu được mặn, lượng mưa hàng năm từ 250mm trở lên, nhiệt đột từ 2-600C. Cây cho hoa vào tháng 2-3 và quả chín, thu hoạch vào tháng 8-12, cây 3 tuổi đã bắt đầu cho quả. Cây cho quả sai hay không tùy thuộc khả năng chăm sóc. Qua đặc điểm sinh học của cây chà là cho thấy nó hoàn toàn thích hợp với đặc điểm khí hậu và thổ nhưỡng của tỉnh ta, nhất là vùng cát ven biển như Phan Thiết.

Cây sống khỏe trong điều kiện đất trồng tự nhiên và ở vị trí râm mát. Hiện nay cây Chà là được sử dụng rất nhiều trong thiết kế cây xanh cảnh quan. Với dáng cây uốn cong mềm mại, tán lá đẹp thanh thoát, cây có thể được trồng thành các cụm nhỏ kết hợp với đá tự nhiên và các loại cây bụi thấp, tạo thành một tiểu cảnh rất đẹp mắt. Cây cũng có thể được trồng thành các chậu cỡ lớn, cỡ đại, chậu ghép 2- 3 cây, dùng để bày ở sảnh lớn, lối đi lớn nơi có bóng râm.